

سوختگی یکی از مشکلات رایجی است که احتمالاً برای همه ما پیش آمده است. همه ما حتی برای یکبار هم خودمان را سوزاندهایم. سوختگی علاوه بر درد و سوزش، آسیب شدید پوستی را هم باعث میشود. اگر اطلاعات کاملی در مورد این آسیب نداشته باشیم، ممکن است با عواقب جدی سلامتی روبهرو شویم. به همین دلیل، در این مطلب میخواهیم اطلاعات کاملی در مورد انواع سوختگی، پیشگیری و درمان قطعی سوختگی به شما ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
سوختگی چیست؟
به نوعی جراحت پوست یا غشاهای مخاطی بدن، معده و دستگاه گوارش و … در اثر گرما یا سرمای بیشازحد مواد شیمیایی، جریان برق و …، سوختگی گفته میشود. سوختگی شدید ممکن است تنها به جراحت سطح پوست خلاصه نشود و ساختمان کلی پوست، اعصاب و ماهیچهها، استخوانها و … آسیب وارد کند. سوختگی از نظر علت بروز و همچنین شدت آن، انواع مختلفی دارد.در وهله اول نحوه برخورد با سوختگی بسیار مهم می باشد.چون میزان سوختگی و وعمق درگیری بافت نوع درمان را مشخص می کند.


انواع سوختگی چگونه است؟
- سوختگی حرارتی
یکی از شایع ترین علل سوختگی سوختگی حرارتی می باشد.سوختگی حرارتی دمای پوست را بالا برده و سلول های پوست را نابود میکندواین نوع از سوختگی علل مختلفی دارد که عبارت است از:
- تماس با یک جسم داغ مانند قابلمه و یا ماهیتابه
- تماس با شعله مانند تماس مستقیم با شعله گاز یا آتش
- تماس با بخار داغ مانند تماس با بخار آب جوش
- تماس با مایعات داغ مانند تماس با آب جوش و یا روغن داغ
سوختگی شیمیایی
این نوع از سوختگی زمانی ایجاد می شود که پوست در تماس با یک ماده شیمیایی اسیدی(اسید باتری) و یک ماده بازی و یا قلیایی(شوینده های تمییز کننده) قرار بگیرد.میزان عمق بافت درگیر شده و نوع درمان این نوع سوختگی به نوع ماده ایجاد کننده سوختگی بستگی دارد.اما نکته مهم این است که سریعا تماس ماده شیمیایی اسیدی و بازی را با پوست قطع کنید و پوست را با آب بشوید و سریعا به کارشناس زخم مراجعه نمایید.
سوختگی تابشی (پرتویی)
این نوع از سوختگی زمانی ایجاد می شود که پوست در مجاورت یک منبع تابشی اشعه مانند ماورابنفش و ایکس و یا اشعه پرتودرمانی قرار بگیرد.وسعت آسیب دیدگی در سوختگی پرتویی به اندازه وسعت پرتو و میزان عمق درگیری بافت دارد.برای درمان این نوع سوختگی ها باید بدون خود درمانی به کارشناس زخم خود مراجعه نمایید.
سوختگی الکتریکی
در سوختگی الکتریکی که شیوع کمتری دارد عامل اصلی ایجاد این نوع سوختگی جریان الکتریسیته می باسد.با توجه به میزان ولتاژ وارد شده به بدن آسیب به بافت های بدن و ارگان های بدن متفاوت است.در صورت بالا بودن ولتاژ این نوع سوختگی آسیب به قلب و سایر ارگان های حیاتی اتفاق می افتد.جهت درمان این نوع سوختگی سریعا به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نمایید.
انواع درجه بندی سوختگی چگونه است؟
سوختگی درجه اول
سوختگی سطحی هم نامیده میشود، زیرا تنها روی لایههای پوستی تأثیر میگذارد. درمان سوختگی درجه اول معمولاً ۷ تا ۱۰ روز زمان میبرد و جای زخم هم باقی نمیماند.آفتاب سوختگی مثال ساده ای از سوختگی درجه یک می باشد.این درجه از سوختگی معمولا با علائم التهاب، قرمزی، درد، حساسیت و تورم در محل همراه می باشد.
سوختگی درجه دو
سوختگی درجه ۲ جدیتر از درجه یک هستند و آسیب بیشتری به بدن میزنند. در این نوع سوختگی، دوست بهشدت قرمز و متورم میشود و شاهد تاولهای پوستی هم خواهیم بود. از آنجایی که این زخمها، حساس هستند، باید زخم را تمیز نگهداشت و آن را بهدرستی پانسمان کرد تا عفونت ایجاد نشود. در اکثر موارد سوختگیهای درجه دو طی دو هفته بهبود مییابند؛ اما در برخی موارد ممکن است سه هفته هم زمان ببرد. غالباً جای زخم این نوع سوختگی باقی نمیماند؛ اما ممکن است رنگ پوست تغییر یابد.
سوختگی درجه سه
سوختگی درجه ۳ بسیار شدید هستند. این نوع سوختگی آسیب زیادی را روی پوست ایجاد میکند. برخی تصور میکنند این نوع سوختگی، درد زیادی دارد؛ اما باید بگوییم در این درجه از سوختگی ممکن است حتی اعصاب فرد از بین برود و هیچ دردی احساس نکند. به همین دلیل در این نوع سوختگیها باید خیلی سریع به پزشک مراجعه شود تا درمان سوختگی تحت نظر پزشک متخصص انجام بگیرد.
علائم سوختگی درجه سه میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مومی و سفیدشدن پوست
- زغالیشدن رنگ پوست
- قهوهای تیرهشدن رنگ پوست
- چرمی و برجستهشدن بافت پوست(نکروز)
- ایجاد تاول






درمان سوختگی چگونه است؟
درمان سوختگی با توجه میزان عمق درگیر شده و همچنین وسعت سوختگی و عامل ایجاد کننده کاملا متفاوت است.
اگر ناحیه وسیعی از پوست سوخته باشد یا ناحیه سوختگی روی صورت، زانو، مچ پا، شانه، ستون فقرات و … باشد، باید به کارشناس زخم مراجعه کنید. البته در اکثر موارد سوختگیهای درجه اول در خانه قابل درمان هستند. درمان سوختگی درجه اول عبارت است از:
- فرو بردن زخم در آب سرد به مدت ۵ دقیقه
- مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از لیدوکائین
- استفاده از پماد آنتی بیوتیک و پانسمان روی ناحیه آسیبدیده
سعی کنید از استفاده خمیردندان، سیب زمینی و سایر اقدامات این چنینی در سوختگی خودداری کنید.زیرا باعث عفونی شدن محل سوختگی میشود
درمان سوختگی خفیف درجه دو عبارت است از:
- فرو بردن زخم در آب سرد به مدت ۱۵ دقیقه
- مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از کرم آنتی بیوتیک برای تاولها
اگر سوختگی ناحیه وسیعی از پوست مانند کشاله ران، صورت، دستها و … را دربربگیرد، باید خیلی سریع به پزشک متخصص وکارشناس زخم مراجعه کنید.


سوختگی درجه ۳ بسیار شدید هستند. این نوع سوختگی آسیب زیادی را روی پوست ایجاد میکند. برخی تصور میکنند این نوع سوختگی، درد زیادی دارد؛ اما باید بگوییم در این درجه از سوختگی ممکن است حتی اعصاب فرد از بین برود و هیچ دردی احساس نکند. به همین دلیل در این نوع سوختگیها باید خیلی سریع به پزشک مراجعه شود تا درمان سوختگی تحت نظر پزشک متخصص انجام بگیرد.
در درمان سوختگی ها نکته مهم این است که از اقدامات خودسرانه پرهیز کرده و سریعا با کارشناس زخم و پزشک متخصص تماس بگیرید و از آنها در جهت درمان سوختگی خود مشورت بگیرید.
سوختگی را چگونه درمان کنیم؟
درمان سوختگی با توجه به شدت و علت آن، انواع متفاوتی دارد که عبارتاند از:
۱. درمان سوختگیهای جزئی
در سوختگیهای جزئی تنها کافی است محل سوختگی را خنک کنید. سپس باید محل سوختگی را تمیز کنید. اگر محل سوختگی، تاول زده است، آنها را نترکانید. این تاولها معمولاً چند روز بعد، از بین میروند.
۲. درمان سوختگیهای جدی
در سوختگیهای جدی باید به دکتر جراحی پلاستیک، ترمیمی و سوختگی و کارشناس زخم مراجعه شود. پزشک اقدامات زیر را انجام خواهد داد:
- بررسی اندازه و عمق سوختگی
- بررسی مرتب پانسمان برای جلوگیری از عفونت
- استفاده از استامینوفن یا ایبوپروفن برای تسکین درد
- تمیز کردن محل سوختگی برای جلوگیری از تاولزدن
- پانسمان ناحیه سوخته با استفاده از یک پد گاز استریل و باند
- تزریق واکسن کزاز به تشخیص پزشک و بسته به نحوه سوختگی
- ارجاع فرد حادثهدیده به بخش سوانح و سوختگی تخصصی در بیمارستان بنا بر تشخیص پزشک
روش های درمان سوختگی چیست؟
روش های درمانی که برای بهبود سوختگی توسط کارشناس زخم و یا متخصص پوست اتخاذ می شود بر اساس نوع سوختگی، شدت سوختگی و درجه سوختگی و شرایط بیمار کاملا متفاوت است.برخی از این اقدامات عبارت است از:
- دبریدمان بافت مرده درصورت وجود بافت نکروز
- استفاده از پانسمان های نوین برای ترمیم سوختگی
- استفاده از لیزر
- استفاده از لایت تراپی
- درصورت نیاز پیوند پوست(گرافت پوست)
برخی مقالات که ممکن است برای شما مفید باشد
درمان قطعی زخم بستر
زمان مطالعه: 8 دقیقهدرمان قطعی زخم بستر برای دانستن درمان قطعی زخم بستر، باید یک سری از تعاریف درباره زخم را بدانیم.در این مقاله به برخی از این تعاریف میپردازیم. زخم بستر چیست؟ زخم بستر […]
درمان زخم بستر با عسل
زمان مطالعه: 8 دقیقهدرمان زخم بستر با عسل، یک روش درمانی طبیعی و موثر است که در تسریع فرآیند ترمیم زخم بستر و کاهش خطر عفونت مؤثر است. با این حال، باید به خاطر داشت […]
درمان زخم کیست مویی
زمان مطالعه: 7 دقیقهلورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است […]
سخن پایانی
سوختگی میتواند عواقب جدی برای سلامت پوست به وجود بیاورد. به همین دلیل باید اطلاعات کافی در مورد انواع سوختگی و روشهای درمان سوختگی داشته باشید؛ به خصوص برای کودکان زیر ۵ سال! برای ترمیم سوختگی و بازگشت زیبایی پوست، میتوانید به متخصص زخم یا جراح ترمیمی مراجعه کنید.